Binbir emek ve zahmetle üretilen, aroması ve besin bedeliyle öteki ballardan ayrılan Rize Ayder Yaylası’ndaki kara kovan balı için sağım vakti geldi.
Rize’de kara kovan bal yetiştiriciliği geleneği sürdürülüyor. İçleri oyularak bir arının girebileceği boşluk bırakılan kütükler, üreticiler tarafından ormanlarda uzunluğu 40 metreyi aşan ağaç kollarına yerleştiriliyor. 6 ay müdahale edilmeyen kovanlar, ağustos ayının birinci haftası da sağılmaya başlanıyor.
KİLOSU 600 LİRA
Şimdi tekrar ağaçlara tırmanan üreticiler, kovanlardan sağılan organik kestane ve çiçek ballarını kilosu 600 liradan satışa sunuyor. Bir kara kovandan ise 30 kiloya kadar bal alınabiliyor.
Kara kovanlardan hudutlu ölçüde elde edilen ballar, ağır sipariş nedeniyle talebi karşılamıyor.
‘KARA KOVAN BALI DOĞAL’
Çamlıhemşin ilçesindeki Ayder Yaylası’nda, gözetici elbise giymeden tırmandığı ağaçta kovana elini sokarak bal sağan Mustafa Memoğlu, “Hava kuralları münasebetiyle çok fazla bal olmayacak diye düşünüyorduk fakat çok verimli bir dönem geçiriyoruz. Kara kovanda büsbütün doğal, insan eli değmeden bal üretimi gerçekleşiyor. Biz bir kütüğün içerisine oyarak kovanı hazırlıyoruz. Ağacın tepe noktasına kovanları yerleştiriyoruz. Ondan sonra arı balını kendisi yapıyor. Rastgele bir katkı unsuru muhakkak olmuyor” dedi.
“BU KÜLTÜR YOK OLMASIN”
Kara kovan bal üretiminin gelecek jenerasyonlara de aktarılması gerektiğini söyleyen Memoğlu, “Bu kültür bitmek üzere ancak çabamızı veriyoruz. Yeğenlerime de ağaca çıkmayı, bal sağmayı öğretiyorum. Kara kovanları sırtımıza alıyoruz, yolu olmayan ormanların içerisinde uygun gördüğümüz ağaçların üzerlerine yerleştiriyoruz. Büyük zorlukları var fakat o doğal balı sağınca, insanlara yedirince büyük bir memnunluk duyuyorum. Çok zorlukları var fakat zahmetine ziyadesiyle değiyor. Kovanları yükseklere koyuyoruz zira arı direkt uçuş yapabilsin, diye. Ayılardan korumak için de ağacın gövdesini saçlarla kapatıyoruz. Yüzyıllardan beri süregelen bu kültür ne yazık ki kaybolma tehlikesi yaşıyor. Bu kültürün yok olmaması için elimden geleni yapıyorum, gençlere de öğretmeye çalışıyorum” diye konuştu. (DHA)